System sygnalizacji pożaru jak działa?

W niektórych budynkach ze względu na ich rolę oraz docelowe przeznaczenie wymagane jest stosowanie dodatkowych rozwiązań służących zapewnieniu optymalnego poziomu bezpieczeństwa. W przypadku obiektów budowlanych takich jak np.: teatry, kina, szpitale, czy budynki użyteczności publicznej spełnione muszą być wymagania techniczne, jeśli chodzi o bezpieczeństwo pożarowe. Są to z reguły rozległe budynki o znacznej powierzchni strefy pożarowej, których przeznaczeniem jest czasowy i stały pobyt ludzi. W związku z tym jednym z najważniejszych rozwiązań do implementacji na ich terenie jest najczęściej system sygnalizacji. W jego skład wchodzą: urządzenia sygnalizacyjno-alarmowe, służące do samoczynnego wykrywania i przekazywania informacji o pożarze, a także urządzenia odbiorcze alarmów pożarowych i urządzenia odbiorcze sygnałów uszkodzeniowych.

Gdzie wymagane są systemy sygnalizacji pożarowej?

Listę obiektów, gdzie stosowanie systemu sygnalizacji pożarowej jest wymagane, można znaleźć w Obwieszczenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 15 kwietnia 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

System sygnalizacji pożarowej (SSP), a system alarmu pożarowego (SAP)

Warto wspomnieć, że wyszukując materiały na temat tego, jak działają systemy sygnalizacji pożarowej (SSP), można natknąć się również na sformułowanie system alarmu pożarowego (SAP). Nazwy te są z reguły używane zamiennie, jednak w normach, czy przepisach prawnych stosowane jest sformułowanie systemy sygnalizacji pożarowej (SSP).

Jak działa system sygnalizacji pożaru?

System sygnalizacji pożarowej ma za zadanie przede wszystkim jak najszybsze wykrycie zagrożenia, a także przekazanie stosownej informacji użytkownikom budynku, zarządcy oraz służbom. W celu zautomatyzowania całego procesu w budynku rozmieszczane są specjalne urządzenia. Do detekcji potencjalnie niebezpiecznego zjawiska poprzedzającego pożar (np. wzrost temperatury, pojawienie się dymu, czy ognia) wykorzystywane są czujki. Ich rodzaj oraz typ jest uzależniony od specyfiki obiektu, a także powierzchni strefy pożarowej, która wymaga dozorowania. Po wykryciu zagrożenia informacja jest przekazywana do centrali sygnalizacji pożarowej (CSP). Urządzenie to zgodnie z zaprogramowanymi ustawieniami, po upływie zadanego czasu (ALARM I stopnia) wyzwala urządzenia wykonawcze (np. sygnalizatory akustyczne) oraz przesyła informacje do Straży Pożarnej (ALARM II stopnia). Skrócenie czasu przekazywania informacji o wystąpieniu zagrożenia w obrębie chronionych obiektów budowlanych do minimum pozwala na szybsze podjęcie działań przez służby. Warto wspomnieć, że ALARM I stopnia może zostać w określonych przypadkach pominięty. Przykładowo w budynkach użyteczności publicznej bardzo często rozmieszczane są ręczne ostrzegacze pożarowe (ROP), które wymagają wykonania działania człowieka (np. naciśnięcie, zbicie szybki). Po ich aktywacji następuje od razu wyzwolenie ALARM-u II stopnia, co inicjuje przeprowadzenie ewakuacji budynku. Ręczne ostrzegacze pożarowe są dodatkowo oznakowane w budynku, tak żeby można było je bez problemu zlokalizować w razie potrzeby. Przeważnie ROP-y są umieszczane przy każdym wyjściu, na drogach ewakuacyjnych oraz przy klatkach schodowych na każdej kondygnacji.

Osiągnięcie optymalnego poziomu bezpieczeństwa

System sygnalizacji w budynkach użyteczności publicznej nie jest jedynym elementem, który zapewnia bezpieczeństwo. Podczas projektowania instalacji projektant powinien wziąć pod uwagę między innymi kompatybilność poszczególnych urządzeń składowych, czy ich poprawne rozmieszczenie. Czujki, czy sygnalizatory akustyczne powinny być odpowiednio umiejscowione, tak żeby skutecznie mogły wykrywać, czy alarmować o wystąpieniu niepożądanych procesów. Dodatkowo projektant powinien przewidzieć możliwość współpracy systemu sygnalizacji pożarowej z innymi systemami bezpieczeństwa. Bardzo często integracja poszczególnych rozwiązań jest jednym z ważniejszych zadań stawianych przed projektantem. Poprawny wybór urządzeń na tym etapie pozwala znacząco obniżyć ryzyko wystąpienia problemów na późniejszym etapie eksploatacji, czy konserwacji całego systemu.

Jak zapewnić niezawodne działanie systemu sygnalizacji pożaru?

Systemy sygnalizacji pożarowej wymagają okresowych przeglądów oraz konserwacji. Poszczególne interwały czasowe oraz zakres koniecznych do wykonania czynności są określone w aktualnych przepisach. Ogólnie można przyjąć, że to jak działa system sygnalizacji pożarowej, powinno zostać zweryfikowane przynajmniej raz w roku. Dodatkowo w instrukcji producenta danego wyrobu można często znaleźć zapisy odnośnie poprawnej eksploatacji urządzenia. Należy mieć na uwadze, że regularnie konserwowany system sygnalizacji pracuje sprawnie i stabilnie. To bezpośrednio przekłada się na ograniczenie ilości fałszywych alarmów. Finalnie częstość przeglądów zależy od tego, jaki system sygnalizacji został zastosowany, jaki jest wymagany poziom bezpieczeństwa, wartości mienia, wymogów prawnych, czy wytycznych producenta. Wszystkie czynności serwisowe powinny być przeprowadzane przez profesjonalne firmy serwisowe.