Ochrona przeciwpożarowa w zakładzie pracy

Każdy obiekt budowlany, na którego terenie mają przebywać ludzie, powinien być wyposażony w rozwiązania oraz instalacje zapewniające ich bezpieczeństwo zwłaszcza w zakresie ochrony przeciwpożarowej. Wysoki poziom ochrony należy zapewnić w szczególności w zakładzie pracy, gdzie każdego dnia realizowanych jest wiele procesów związanych z profilem działalności firmy. Niezależnie od ich specyfiki właściciel budynku powinien zapewnić właściwe warunki bezpieczeństwa i higieny pracy, dostosować obiekt do wymogów ppoż czy wyposażyć budynek w odpowiedni sprzęt gaśniczy oraz urządzenia zapewniające odpowiednią ochronę przeciwpożarową. Należy również ustalić sposoby postępowania na wypadek wystąpienia sytuacji kryzysowych. W ten sposób realizowana jest kompleksowa ochrona przeciwpożarowa w zakładzie pracy. Szczegółowe zapisy można znaleźć w Ustawie o ochronie przeciwpożarowej z dnia 24 sierpnia 1991 r. wraz z późniejszymi zmianami.

Co o przepisach ppoż powinien wiedzieć pracownik?

Każdy zatrudniony musi zapoznać się z przepisami przeciwpożarowymi obowiązującymi w zakładzie pracy. Dodatkowo nowi pracownicy są zobligowani do odbycia szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy w pierwszych dniach ich pobytu na terenie firmy. W każdym zakładzie pracy zalecane jest, aby pracownik został także poinformowany o zasadach postępowania w zakresie zwalczania pożarów, które mogą pojawić się na terenie przedsiębiorstwa. Pozwala to zwiększyć jego ogólne pojęcie o ochronie przeciwpożarowej, która jest tam realizowana. W budynku należy egzekwować bowiem ochronę przeciwpożarową wynikającą z wymogów prawnych, co często wymaga zastosowania specjalistycznych urządzeń. Warto więc żeby zatrudniony wiedział, w jakie środki bezpieczeństwa z zakresu ochrony przeciwpożarowej jest wyposażony zakład pracy oraz jak z nich w razie potrzeby korzystać zgodnie z przepisami ppoż. Dotyczy to w szczególności podręcznych środków gaśniczych stosowanych powszechnie w ochronie przeciwpożarowej budynków.

Od czego zależy ryzyko wystąpienia pożaru?

Pomimo podjęcia wielu działań prewencyjnych należy być przygotowanym na wystąpienie zjawiska pożaru. W tym celu niezbędne jest zdefiniowanie potencjalnych czynników, które mogą do tego prowadzić. W obiektach magazynowych czy produkcyjnych należy wziąć pod uwagę, chociażby pojęcie gęstości obciążenia ogniowego. Określa ono poniekąd jaką ochronę przeciwpożarową, w tym także środki zabezpieczeń należy zastosować w poszczególnych obszarach. Żaden obiekt budowlany o przeznaczeniu magazynowym czy produkcyjnym nie powinien przekraczać ustalonych norm w zakresie gromadzenia materiału palnego w danej przestrzeni. Szczegółowe zapisy na ten temat można znaleźć w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. wraz z późniejszymi zmianami w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. W rozporządzeniu określone zostały między innymi pojęcia technicznych środków zabezpieczeń przeciwpożarowych czy urządzeń przeciwpożarowych, od których w dużej mierze zależy skuteczna ochrona przeciwpożarowa w zakładzie pracy.

fot. Pixabay.com

Warunki bezpiecznej ewakuacji

Z perspektywy osób zgromadzonych w budynku bardzo ważne jest pojęcie drogi ewakuacyjnej, która w warunkach zagrożenia może uratować życie. Każda droga ewakuacyjna powinna bowiem umożliwiać bezpieczną i szybką ewakuację ludzi, zwierząt bądź mienia z miejsca zagrożonego do miejsca aktualnie bezpiecznego. Może to być na przykład sąsiednia strefa pożarowa, czy teren na zewnątrz budynku. W tym celu zabrania się zamykania drzwi ewakuacyjnych w sposób uniemożliwiający ich natychmiastowe użycie w przypadku pożaru lub innego zagrożenia powodującego konieczność ewakuacji. Dodatkowo na drogach komunikacji ogólnej służących ewakuacji nie mogą być składowane materiały palne oraz przedmioty zmniejszające ich szerokość czy wysokość poniżej wymaganych wartości. Oprócz tego należy zwrócić uwagę czy na terenie drogi ewakuacyjnej nie znajdują się inne elementy wystroju wnętrz, instalacje czy urządzenia zmniejszające wymiary poniżej wymaganych wartości. Szczegółowe wymogi, które musi spełnić droga ewakuacyjna, są opisane m.in. w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Droga ewakuacyjna w większości przypadków składa się z przejść oraz wyjść ewakuacyjnych, a także dojść ewakuacyjnych czy wyjść ewakuacyjnych końcowych. W każdym zakładzie pracy zgodnie z przepisami szerokość poziomych dróg ewakuacyjnych nie powinna być mniejsza niż 1,4 m. Dopuszcza się zmniejszenie tej wartości do 1,2 m, jeżeli droga ewakuacyjna  jest przeznaczona do ewakuacji nie więcej niż 20 osób.

Bezpieczeństwo ponad wszystko

Podsumowując właściwa ochrona przeciwpożarowa w zakładzie pracy, wymaga spełnienia zapisów konkretnych aktów prawnych określających wymogi dotyczące bezpieczeństwa. Dodatkowo w zakładzie pracy udostępnione powinny zostać między innymi informacje o zasadach postępowania w zakresie zwalczania pożarów czy instrukcje oraz procedury wewnętrzne z tego zakresu. Odpowiedzialny właściciel budynku powinien wyposażyć budynek we właściwe oznakowanie drogi ewakuacyjnej, wymagane urządzenia przeciwpożarowe oraz sprawny podręczny sprzęt gaśniczy. Powinien on również zapoznać pracowników z aktualnymi przepisami przeciwpożarowymi obowiązującymi w zakładzie pracy, a także zagrożeniami, które mogą wystąpić na jego terenie. Nie do przecenienia jest również organizacja regularnych szkoleń z zakresu bezpieczeństwa pożarowego, a także zajęć praktycznych z wykorzystania dostępnych środków zabezpieczeń.